3e pensioennieuwsbrief VCP: waken over inhoud, zorgvuldigheid en planning

Inhoud:

Inleiding
I Planning
II Inhoudelijk
III Huidige situatie fondsen

Inleiding
De stuurgroep die het pensioenakkoord moet uitwerken heeft onlangs zijn derde bijeenkomst gehouden. In de stuurgroep werken sociale partners gezamenlijk met SZW aan de uitwerking van het pensioenakkoord dat in juni is gesloten.
De taken van de stuurgroep zijn niet gering: de uitwerking van het akkoord is een omvangrijke en complexe klus. Voor de VCP staan bij het werk van de stuurgroep inhoud en zorgvuldigheid dan ook voorop: dat hebben we helder gecommuniceerd bij de ondertekening van het pensioenakkoord en dat zullen we blijven doen.

Concreet betekent dit dat we bij elke stap zullen waken over de te behalen doelen die in het akkoord zijn geformuleerd: het akkoord mag bijvoorbeeld niet leiden tot een versobering van het pensioen en moet kostenneutraal uitpakken voor de deelnemers. We blijven kort op de bal zitten, zolang de uitwerking van het pensioenakkoord loopt.

I Planning
Vorige maand heeft minister Koolmees een brief naar de Tweede Kamer gestuurd met daarin ook een roadmap met hoe hij de planning en uitwerking van de diverse onderdelen van het pensioenakkoord voor zich ziet. De minister zal de Tweede Kamer voor het eind van dit jaar informeren over de uitkomsten van de uitwerking van het akkoord in een voortgangsrapportage. In zijn brief schrijft hij verder dat de stuurgroep ernaar streeft om de uitwerking uiterlijk april volgend jaar af te ronden. Begin 2021 wil de minister dan een wetsvoorstel naar de Kamer sturen.
De VCP heeft na publicatie van deze brief aangegeven dat de planning van de minister zeer ambitieus is. Zoals wij al eerder aangaven mag dat niet ten koste gaan van een zorgvuldig proces en kwalitatief gedegen inhoudelijke uitwerking van de vraagstukken die op tafel liggen. Een goede uitwerking staat of valt tenslotte met het behalen van de doelen die gezamenlijk zijn overeengekomen. Daarnaast acht de VCP het van groot belang om de procesgang en procedures in dit traject succesvol te laten verlopen. Begin deze week heeft SZW een eerste kick off georganiseerd met ruim 75 experts die in het traject een rol gaan vervullen. In de diverse werkverbanden gaan zij zich bezighouden met de verschillende uitwerkingsvraagstukken. Deze bijeenkomst is door de VCP positief ontvangen.

II Inhoudelijk
Intussen staat het inhoudelijke debat over het Nederlandse pensioenstelsel niet stil. Dat geldt in het bijzonder voor de rekenregels waaraan pensioenfondsen zich moeten houden en met name de risicovrije rekenrente van tegen de 0%. Vorige maand mengde zich een groep van veertig hoogleraren, oud-bestuurders van pensioenfondsen en oud-topmanagers zich in de discussie. In een open brief riepen zij de politiek op de strenge pensioenregels te versoepelen. De groep pleit ervoor rekening te houden met de rendementen van pensioenfondsen. Het gaat onder andere mis doordat de hele portefeuille van pensioenfondsen wordt afgerekend op het rendement van staatsleningen, terwijl die over het algemeen maar een beperkt deel van de portefeuille uitmaken.
De VCP onderschrijft het pleidooi van harte. Inhoudelijk komt het grotendeels overeen met het voorstel dat de VCP al in mei op tafel had gelegd, bij de onderhandelingen over een nieuw pensioenstelsel. Het pensioenplan van de VCP voorziet in een transparant en uitlegbaar systeem waarbij de deelnemers weten waar ze aan toe zijn en waarbij tevens rekening wordt gehouden met de factor rendement en niet alleen wordt blindgestaard op de rentecomponent binnen een pensioensysteem. In het pensioenakkoord zijn waarderingsregels opgenomen voor de pensioenen die gebaseerd zijn op de risicovrije rente. Die regels vormen (nog steeds) een complicerende factor.
In september heeft de VCP al aan de minister om een kansrijke schets in relatie tot de doelen gevraagd van hoe een en ander moet gaan werken in het nieuwe stelsel met een nieuw pensioencontract. Echter deze is nog niet opgeleverd. Op niet al te lange termijn hopen wij binnen de kaders van het akkoord toch de contouren te zien van een oplossing die aan de doelen voldoet. Zo niet dan moeten we volgens afspraak met alle partijen kijken hoe we wél aan de doelen kunnen voldoen.

III Huidige situatie fondsen
Naast de uitwerking van het pensioenakkoord wordt ook apart gesproken over de huidige situatie van de fondsen, die in veel gevallen onder druk staat als gevolg van de lage rente. Probleem zijn niet alleen dreigende kortingen, maar ook grote stijgingen van de premies of – als er daar geen geld voor is – een reductie in pensioenopbouw die voor pensioendeelnemers nog in het verschiet ligt.
De VCP is van mening dat als de minister dit laat gebeuren, het succes van het nieuwe stelsel ook onder druk komt te staan. Het vertrouwen is al fragiel. Het is aan de minister om nu snel met een passende oplossing te komen en niet langer te wachten hiermee. Binnenkort worden we bijgepraat door de minister.