Vakcentrales: Extreem lage rente blijft herstel pensioenfondsen in de weg zitten

De nieuwste cijfers over onze pensioenfondsen laten zien dat Nederland toe moet naar een minder rentegevoelig en toekomstbestendig pensioenstelsel. Dat zeggen de Nederlandse vakbonden FNV en VCP in reactie op de eindejaarsrapportage van de Nederlandsche Bank (DNB).

De cijfers laten opnieuw zien hoe gevoelig ons pensioensysteem is voor korte-termijnontwikkelingen op de financiële markten en vooral voor de extreem lage rente door de interventies van de Europese Centrale Bank. Dit geldt overigens niet alleen voor de dekkingsgraden maar ook voor de pensioenpremies die omhoog gaan door de lage rente.

Kortingen gelukkig beperkt
Door een combinatie van lichte rente stijging en stijging van aandelenkoersen zijn verreweg de meeste fondsen op het nippertje boven de kritische dekkingsgraad gekomen eind 2016. Maar de dreiging van kortingen in de toekomst blijft volop bestaan voor de periode na 2017.

Uit de cijfers over eind vorig jaar blijkt dat relatief weinig pensioendeelnemers volgend jaar te maken krijgen met een pensioenverlaging. Er zullen maximaal 5 pensioenfondsen moeten gaan korten. Dit raakt maximaal 25.000 deelnemers, onder wie 4.000 gepensioneerden. Er zijn geen pensioenfondsen die meer dan 1% moeten gaan korten. Het kwartaal daarvoor zag het er een stuk slechter uit voor heel veel pensioendeelnemers. Toen werd rekening gehouden met kortingen bij liefst 30 fondsen.

Verloren jaar voor herstel
De nieuwe cijfers betekenen dat staatssecretaris Jetta Klijnsma van Sociale Zaken de hersteltermijnen van pensioenfondsen dit jaar niet zal gaan verlengen, zoals zij eerder van plan was. De bonden onderschrijven dat verlenging van de hersteltermijnen nu niet opportuun is, maar blijven zich zorgen maken over de posities van de pensioenfondsen de komende jaren. De zorgen omtrent de financiële posities zijn niet weg. 2016 is een verloren jaar voor het herstel van de pensioenfondsen geweest.

Han Busker (FNV): ‘Fondsen met goede rendementen worden vanwege de lage rekenrente die de overheid hanteert, gedwongen alsnog hun premies te verhogen en de dreiging van korting blijft. Jongeren denken nu dat hun pensioeninleg nauwelijks rendeert en dat er straks bijna niets meer in het potje zit. Terwijl die pot juist ook voor hen alleen maar voller wordt. Dat geeft al aan dat deze rekenrente niet goed werkt.’

VCP-voorzitter Nic van Holstein: ‘Onze pensioenfondsen zijn voorlopig niet uit de gevarenzone en verder herstel is nodig om de komende jaren ook geen pensioenkortingen door te hoeven voeren. Als fondsen vijf jaar onder hun minimaal vereist eigen vermogen zitten dan zijn zij genoodzaakt om een onvoorwaardelijke korting door te voeren. Doordat 2016 niet aan herstel heeft bijgedragen komt de backstop steeds dichterbij’.

Mogelijke aanvullende beleidsmaatregelen
Uit de rapportage blijkt verder dat in een aantal gevallen het wellicht nog mogelijk is aanvullende beleidsbesluiten te nemen om een korting te voorkomen. Zo kan er bijvoorbeeld mogelijk in een enkel geval nog wat worden gedaan middels een bijstorting van de werkgever of een premieverhoging. Hier houdt de analyse nu nog geen rekening mee.