MHP-ISO onderzoek naar studiefinanciering
20 juni 2011
Culemborg, 20 juni 2011
MHP-ISO onderzoek naar studiefinanciering
Uit een onderzoek van de MHP en het ISO naar de studiefinanciering in de afgelopen twintig jaar, blijkt dat de studiekosten in het hoger onderwijs steeds meer zijn afgeschoven op de studenten en hun ouders. De nieuwe kabinetsvoorstellen, waaronder een sociaal leenstelsel in de masterfase, maken dit nog erger.
In de afgelopen twintig jaar is de bijdrage van de overheid aan de studiekosten voor studenten met 38% gedaald, terwijl de studenten via leningen en werken 105% meer zijn gaan betalen. Ouders zijn in diezelfde periode 77% meer gaan bijdragen aan de studie van hun kinderen.
De gevolgen van de gestegen kosten zijn groot. Als ouders besluiten om alle kosten voor hun studerende kinderen voor hun rekening te nemen, betekent dit een forse aanslag op het besteedbaar inkomen. Bij anderhalf maal modaal gaat het om circa 25% van het netto-inkomen, zo’n € 659,- per maand, dat aan de studiekosten van hun kind wordt besteed. Een alternatief is dat de student een gedeelte van de kosten zelf draagt. In dat geval zal het netto inkomen van de ouders gedurende de studie van hun kind gemiddeld ruim 8,5% lager uitvallen. Voor de student heeft het lenen dan grote gevolgen voor de periode na de studie: vijftien jaar lang een besteedbaar inkomen dat 2,5% tot bijna 5% lager uitkomt.
MHP-beleidsmedewerker Hanneke de Geus is geschrokken van de feiten. “Als je dan bedenkt dat de bezuinigingen van het kabinet-Rutte hier nog overheen komen, wordt het helemaal ernstig”. Als doekje voor het bloeden verlengt het kabinet de aflossingsperiode naar twintig jaar. Dan nog echter zullen studenten op een lagere koopkracht uitkomen van 2,5% tot 4%, alleen dan wel twintig jaar lang. “Deze ontwikkelingen remmen de kenniseconomie, omdat steeds meer jongeren in de toekomst zullen afhaken om hoger onderwijs te volgen of nog een masteropleiding te doen”, aldus De Geus.
Zorgwekkend is ook de toename van het aantal studenten dat leent of een schuld maakt. Tussen 2003 en 2009 is het aantal studenten dat leende naast de prestatiebeurs toegenomen van ruim 60.000 naar ruim 100.000. Het aantal oud-studenten met langlopende schulden is in diezelfde periode toegenomen van 50.000 naar bijna 90.000. Het gemiddelde schuldbedrag is daarbij fors gestegen: van nog geen €8.000,- naar ruim €12.500,-. De MHP en het ISO vinden dat studenten onvoldoende worden voorgelicht over de consequenties van studieleningen. ”Jongeren van 18 jaar die net aan hun studie beginnen, kunnen zonder problemen een lening aangaan. Het is de vraag of zij goed weten waar ze aan beginnen’’, aldus ISO-voorzitter Guy Hendricks.
De Geus en Hendricks vinden “het ongelooflijk dat we in Nederland willen voorkomen dat jongeren zich in de schulden steken, maar dat dit voor studenten blijkbaar niet geldt. Studenten worden in Nederland zelfs gedwongen om zich fors in de schulden te steken!”
Onder het mom van ‘administratieve vereenvoudiging’ wil het kabinet voorts een aantal maatregelen nemen, die weliswaar betrekking hebben op een kleinere groep studenten, maar die wel grote individuele consequenties hebben. Onder andere gaat het om het afschaffen van de partnertoeslag (€557,- per maand), de afschaffing van de toets voor de aanvullende studiebeurs of er nog minderjarige kinderen zijn in een gezin (per minderjarig kind €60,- in de maand) en het afschaffen van de aanvullende studiebeurs bij weigerachtige of onvindbare ouders (gemiddeld €232,- per maand). De MHP en het ISO vinden het een valse voorstelling van zaken dat het hier zou gaan om “administratieve vereenvoudigingen zonder een grote achteruitgang van deze groepen”.
Download hier het onderzoek
