FNV en MHP geven visie op Catshuis

Culemborg, 18 april 2012

In een open verklaring hebben de vakcentrales FNV en MHP gezamenlijk hun visie gegeven op de tweede bezuinigingsronde, waarvoor de plannen een dezer dagen vanuit het Catshuis worden verwacht. Volgens de vakcentrales moet de rekening verstandig en eerlijk worden verdeeld.

Verklaring van de vakcentrales FNV en MHP:

‘Voor een duurzaam perspectief’

De vakcentrales FNV en MHP en de aangesloten vakorganisaties zien het als een gezamenlijke opgave om uitzicht te bieden op een duurzaam en eerlijk perspectief. Uit de cijfers van het Centraal Planbureau blijkt dat de Nederlandse economie dit jaar krimpt en vanaf volgend jaar voorzichtig groeit. Nederland wordt door het kabinet in het Catshuis voorbereid op omvangrijke nieuwe bezuinigingen. De waarschuwingen van IMF, OESO en de directeur van het CPB dat grote bezuinigingen op korte termijn het probleem niet oplossen maar juist groter maken, dreigen in de wind geslagen te worden. Volgens FNV en MHP is er de opgave om er voor te zorgen dat we ons samen inspannen voor een duurzaam perspectief op een gezonde economie op de langere termijn en dat iedereen een bijdrage levert aan het tekort op de korte termijn. Solidariteit met mensen die het meest te lijden hebben van de economische situatie is hierbij een randvoorwaarde. Bezuinigingen op kwetsbare groepen, zoals die op passend onderwijs en mensen met een arbeidsbeperking (WSW-Wajong) en in de bijstand (WWB), dienen daarom voorkómen te worden, en waar nodig teruggedraaid.

De oplossingen moeten bijdragen aan een duurzaam perspectief voor de samenleving. Een perspectief waarbij mensen kunnen rekenen op een duurzame plek op de arbeidsmarkt, op een woningmarkt die voor iedereen toegankelijk en betaalbaar is, en een zorgstelsel dat van een kwalitatief hoog niveau is en bovendien voor iedereen toegankelijk.
Iedereen in de collectieve en ook in de marktsector heeft belang bij toegankelijke en hoogwaardige publieke dienstverlening; een nullijn in de loonontwikkeling draagt hier niet aan bij en is daarom ongewenst.
De vakcentrales FNV en MHP wijzen er overigens met nadruk op dat de vakbonden in Nederland al jaren partij zijn bij afspraken over een verantwoorde loonkostenontwikkeling, ten behoeve van de werkgelegenheid en de concurrentiepositie, hetgeen ook een belangrijke bijdrage levert aan de houdbaarheid van de overheidsfinanciën.

Het onderscheid tussen de korte en lange termijn is essentieel. Op korte termijn leveren structurele aanpassingen van de woningmarkt en de zorg geen geld op.
Wat betreft de arbeidsmarkt gaat het er vooral om deze beter te laten functioneren en de groeiende tweedeling tussen ‘vast en flex’ te keren. Indien daarmee het beroep op de sociale zekerheid kan verminderen levert dit op den duur winst op, ook in financiële zin. Dit financiële effect is echter wat de beide vakcentrales betreft geen primaire doelstelling.
Zorgvuldigheid en draagvlak zijn essentieel om grote veranderingen succesvol te kunnen doorvoeren.

De beide vakcentrales willen in goed overleg met de eigen brede achterban voorstellen ontwikkelen voor een effectieve aanpak van structurele vraagstukken op de (middel)lange termijn. Dit vergt dus tijd. Zoals gezegd kan een en ander niet de oplossing bieden voor het overheidstekort in 2013.

Voor de korte termijn moet Nederland het volgens de beide vakcentrales hebben van tijdelijke, op herstel gerichte maatregelen. Zij vinden echter wel dat op het terrein van werk en inkomen al meer dan evenredig is bijgedragen aan het opvangen van de tekorten als gevolg van de economische crisis. In de eerste ronde van ombuigingen van € 18 miljard zijn de lasten voor ruim 80% terechtgekomen bij huishoudens.1 Mede vanwege het gekelderde consumentenvertrouwen kunnen we ons uit economisch opzicht niet permitteren dat de lasten wederom eenzijdig bij de huishoudens terechtkomen.

Er moet daarom eerst naar andere terreinen van overheidsuitgaven worden gekeken. Zo kunnen bijvoorbeeld indien nodig grotere (infrastructurele) projecten in de tijd verschoven worden, waarbij negatieve werkgelegenheidseffecten voor de toch al zwaar door de crisis getroffen bouwsectoren moeten worden voorkómen.
In aanvulling daarop is een evenwichtige verdeling van nieuwe lastenverzwaringen, waarbij primair gekeken wordt naar het belasten van bedrijven en topinkomens, vervolgens essentieel. Om de grootste financiële nood van de overheid op korte termijn te lenigen ligt een verhoging van de vennootschapsbelasting, en een tijdelijk toptarief in de inkomstenbelasting voor de hand. Ook is een tijdelijke verhoging van de belasting op de consumptie van luxe goederen bespreekbaar.

De hoge arbeidsproductiviteit van vandaag is resultaat van investeringen in onderwijs en onderzoek uit het verleden. Voor het rendement van morgen moeten we vandaag investeren. De Nederlandse uitgaven aan onderwijs lopen steeds verder achter vergeleken met concurrerende landen. Dit bedreigt onze concurrentiepositie en de kenniseconomie. Investeren in onderwijs leidt op termijn tot meer belastinginkomsten en minder werkloosheidsuitgaven en heeft dus een hoge prioriteit.

Structurele aanpassingen moeten zo veel als mogelijk vanaf 2015 bijdragen om begrotingsevenwicht op termijn haalbaar te maken. Op dat moment kunnen ook de tijdelijke herstelmaatregelen worden teruggedraaid.

Bezuinigingen uit regeerakkoord ten laste van gezinnen

Download hier een nadere toelichting en het gezamenlijke persbericht van FNV en CNV.