MHP: Degressieve pensioenopbouw nu (nog) stap te ver

“De MHP acht de overstap naar een pensioensysteem met degressieve pensioenopbouw te overwegen, maar nu nog niet mogelijk”, aldus MHP-duovoorzitter Bob van der Wal. Dit wegens de aanzienlijke overgangskosten, die gemoeid gaan met de overstap naar degressieve opbouw. In reactie op het CPB-rapport ‘Doorsneesystematiek’ pleit de MHP ervoor om zo snel als mogelijk eerst een ‘goed, transparant en compleet’ pensioencontract in te voeren, waarbij meer nadruk ligt op de rol van indexatie, alvorens degressieve pensioenopbouw verder te verkennen.

Het huidige pensioenstelsel hanteert een doorsneepremie met doorsneeopbouw, dat wil zeggen dat onafhankelijk van leeftijd evenveel premie wordt betaald en pensioen wordt opgebouwd. Als gevolg hiervan worden pensioenrechten aan het begin van de deelname relatief duur en met een hogere premie dan noodzakelijk ingekocht en aan het einde van de deelname relatief goedkoop en met een lagere dan noodzakelijke premie ingekocht. Er vindt dus subsidie van ouderen plaats door jongeren. Dit systeem staat meer en meer onder druk, wat wordt versterkt door de vergrijzing. Dit omdat mensen steeds vaker de overstap maken van loondienst naar zzp’er, waardoor zij hun vooruitbetaalde subsidie op latere leeftijd niet meer terugkrijgen. Daarnaast omdat regelingen worden versoberd als gevolg van de vergrijzing. In dat geval is de terugontvangen subsidie op latere leeftijd lager dan de vooruitbetaalde subsidie op jongere leeftijd.

Een oplossing is echter niet zomaar voor handen. ‘Een transitie naar een ander opbouwstelsel vraagt om een oplossing voor een impliciete schuld in ons pensioensysteem van 97 miljard euro. Deze impliciete schuld is grotendeels ontstaan bij de invoering van ons pensioenstelsel destijds’, aldus het CPB. De huidige werknemers die al enige jaren pensioen hebben opgebouwd bij een pensioenfonds, kunnen bij een directe overgang naar degressieve opbouw tegen een behoorlijk pensioengat aanlopen. Dit effect is voor de groep van 40-50 jaar erg groot, maar kan ook voor anderen substantieel zijn.

De MHP pleit hierom eerst voor invoering van het complete en stabielere pensioencontract, waarbij opgebouwde aanspraken voorwaardelijk worden gemaakt voor de levensverwachting en tevens een beter indexatieperspectief krijgen. Dit alvorens serieus werk te gaan maken van een ander premie- en opbouwstelsel, het in kaart brengen van de effecten hiervan en de mogelijke gevolgen voor de verplichtstelling.