Ontslagrecht op de helling

Culemborg, 18 mei 2012

Ontslagrecht op de helling

“De coalitie van de vijf partijen halen de fundamenten van het ontslagrecht onderuit. Geen toets meer vooraf of ontslag van werknemers gerechtvaardigd is en een forse beperking van de financiële drempels voor werkgevers. Daarmee worden werknemers met een vast contract straks ook verwezen naar de flexibele schil van arbeidsorganisaties”, aldus MHP-duovoorzitter Bob van de Wal.

Volgens de uitgelekte voorstellen uit het zogenaamde ‘Lenteakkoord’ hoeven werkgevers in de toekomst geen toestemming meer vooraf te vragen aan het UWV als zij werknemers willen ontslaan. Wel moet er een hoorzitting van te voren plaatsvinden. Maar de enige weg waarlangs de werknemer dan zijn of haar gelijk kan halen, is dan nog achteraf bij de kantonrechter. Die kan dan alleen de werkgever nog verplichten het dienstverband te herstellen, en dat terwijl op dat moment de arbeidsrelatie al verstoord is.

De schadeloosstelling via de kantonrechter in de vorm van een ontslagvergoeding is dan niet meer mogelijk. De ontslagvergoeding zal nog maar een kwart maandsalaris per dienstjaar bedragen met een maximum van in totaal een half jaarsalaris. Dit betekent dat de ontslagvergoeding in de toekomst beperkt wordt tot ongeveer een kwart van de huidige vergoeding volgens de kantonrechtersformule. Deze resterende ontslagvergoeding mag vervolgens alleen nog aangewend worden voor ‘werk naar werk’ en scholing. Werknemers kunnen deze dus niet meer gebruiken als een inkomensaanvulling op de werkloosheidsuitkering. Dit zal vooral gevolgen hebben voor mensen met een inkomen van meer dan anderhalf modaal. Zij vallen met een WW-uitkering veel verder terug dan 70% van het laatstverdiende loon, omdat de WW-uitkering gemaximeerd is. Een werknemer met bijvoorbeeld tweemaal een modaal inkomen, die geen baan kan vinden, valt dan terug naar 50% van het oorspronkelijke inkomen en na de WW-periode zelfs naar 20%. Bovendien zullen veel werkgevers geneigd zijn deze nieuwe formule voor de ontslagvergoeding als norm te gaan hanteren bij het afsluiten van sociale plannen.
Verder zullen werkgevers voortaan het eerste half jaar van de WW-uitkering zelf moeten betalen. Nu wordt dat nog betaald door de sector waarin de werkgever zit..

Volgens de MHP worden werknemers door de nieuwe plannen min of meer vogelvrij verklaard. Door het makkelijker kunnen ontslaan van werknemers, wordt hun rechtsbescherming aanzienlijk beperkt. Werknemers zullen in een kwetsbare positie terecht kunnen komen. Daarbij valt bijvoorbeeld te denken aan werknemers die:

• te maken krijgen met een langdurige ziekte (een half jaar WW doorbetalen is voor de werkgever veel goedkoper dan twee jaar loondoorbetalingsplicht bij ziekte)
• als lid van de Ondernemingsraad en kritische houding heeft tegenover de werkgever;
• vrouwen die vanwege zwangerschaps- en bevallingsverlof langere tijd afwezig zijn;
• werknemers die vanwege privéomstandigheden (denk aan mantelzorg, echtscheiding) een langere periode wat moeilijker in hun vel zitten, en
• werknemers die een verzoek indienen om in deeltijd te gaan werken.

De MHP vreest bovendien dat werknemers straks nog moeilijker aan een hypotheek kunnen komen. Nu al zijn banken zeer terughoudend met het verstrekken van een hypotheek als er sprake is van een tijdelijk contract. Als mensen straks makkelijker ontslagen kunnen worden, zullen ook werknemers met een vast contract moeilijker een hypotheek kunnen krijgen.

“Natuurlijk is het niet zo dat elke werkgever zomaar te pas en te onpas werknemers gaat ontslaan. Maar we kennen genoeg werkgevers die werknemers alleen als kostenpost beschouwen, en daar kan het schrappen van de preventieve toets door het UWV grote gevolgen hebben. Het afschaffen van de ontslagvergoeding als schadeloosstelling zal grote financiële gevolgen hebben voor mensen met een inkomen boven anderhalf modaal, die nauwelijks kans hebben op een baan. Ik denk daarbij in het bijzonder aan oudere werknemers”, aldus Van der Wal.

De MHP wijst deze ondoordachte plannen, die uit de koker van D66 komen, ten fundamentele af. Ze leveren geen bijdrage aan de problemen met de overheidsfinanciën, integendeel. De overheid loopt belastinginkomsten over ontslagvergoedingen mis. De enige die er baat bij hebben zijn werkgevers, omdat met ontslagvergoedingen 2 miljard euro per jaar gemoeid is. “Het is dus een lastenverlichting voor werkgevers en dat terwijl de bezuinigingen voor ongeveer 80% bij gezinnen worden neergelegd”, aldus Van der Wal.