SER licht advies over WW en Arbeidsmarkt toe aan Tweede Kamer

25 maart 2015

Een delegatie van de SER heeft het advies over Een toekomstbestendige arbeidsmarktinfrastructuur en WW in de Tweede Kamer toegelicht. Tijdens het overleg onderstreepte Nic van Holstein (VCP) het belang om zo vroeg mogelijk met begeleiding te kunnen beginnen aangezien werk nu veel eerder dan voorheen als passend wordt gezien. Daarnaast prees hij het voorstel uit het SER-advies om de fiscale aftrekbaarheid van-werk-naar-werkkosten gelijk te stellen met scholingskosten.

Woensdagochtend 25 maart gaven Mariëtte Hamer (voorzitter SER) en Romke van der Veen (voorzitter SER-commissie TAW) samen met Niek Jan van Kesteren (VNO-NCW/MKB Nederland), Ton Heerts (FNV), Willem Jelle Berg (CNV) en Nic van Holstein (VCP) een toelichting op het advies ‘Werkloosheid voorkomen, beperken en goed verzekeren’ aan de Vaste Commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid van de Tweede Kamer. De volgende Kamerleden waren aanwezig: Anne Mulder (VVD), Roos Vermeij (PvdA), Pieter Heerma (CDA), Steven van Weyenberg (D66), Paul Ulenbelt (SP) en John Kerstens (PvdA), die de vergadering voorzat.

Mariëtte Hamer gaf aan dat het traject voortkomt uit het sociaal akkoord dat het kabinet en de centrale werkgevers- en werknemersorganisaties in april 2013 hebben afgesloten. In dat akkoord was een adviesaanvraag aan de SER aangekondigd met betrekking tot de toekomst van de arbeidsmarktinfrastructuur en Werkloosheidswet. De kaders voor het advies vormen de afspraken die in het sociaal akkoord en het akkoord tussen werkgevers- en werknemersorganisaties zijn gemaakt. Ook benadrukte Mariëtte Hamer de brede dialoog die de SER heeft gevoerd in het land. Uit de dialogen zijn suggesties meegenomen voor het advies, met als belangrijkste punt: het voorkomen van werkloosheid door eerdere en meer persoonlijke ondersteuning van diegenen die met ontslag worden bedreigd.

Romke van der Veen lichtte het advies toe aan de hand van de drie gestelde doelen: verbetering van de dienstverlening bij (dreigende) werkloosheid, uitwerking van de financiering van de WW en betere aansluiting van activiteiten vóór en tijdens de WW. De SER bepleit in het advies een sterkere inzet op preventie van werkloosheid via nieuw op te richten regionale adviescentra die werknemers ondersteunen bij het zoeken naar nieuw werk. De dienstverlening is aanvullend op die van het UWV. De adviescentra worden gefinancierd uit de WW mits zij kosteneffectief zijn. In de periode tot 2020 kunnen verschillende partijen ervaring opdoen met de dienstverlening in pilots. De SER kiest daarmee voor een praktijkgerichte benadering. De SER adviseert daarnaast om sociale partners een grotere rol te geven in de regie over de WW en over het arbeidsmarktbeleid. Doel is een betere afstemming tussen het regionale en sectorale niveau. De SER heeft verder de afspraak uit het sociaal akkoord uitgewerkt om tot een structureel lastendekkende WW-premie te komen, die fiftyfifty over werkgevers en werknemers wordt verdeeld. Van der Veen gaf aan dat dit het karakter van de WW als werknemersverzekering versterkt. Daarnaast schetst de Raad enkele mogelijkheden voor het uitwerken van de afspraak om de huidige opbouw en duur van de WW-uitkeringen te handhaven via private aanvullende werkloosheidsverzekeringen in cao’s.

Niek Jan van Kesteren benadrukte het belang de huidige structuur van arbeidsverhoudingen en samenwerking tussen werkgevers en werknemers in Nederland te behouden. Hij plaatst het advies in dit perspectief. Sociale partners moeten verantwoordelijkheid kunnen dragen voor de arbeidsmarkt en voor het terugdringen van werkloosheid waar mogelijk.

Ton Heerts stelde dat de arbeidsmarktinfrastructuur meer toekomstbestendig moet worden gemaakt. Daarbij hoort een WW die functioneert als een werknemersverzekering met stabiele polisvoorwaarden. Sociale partners moeten daarom meer verantwoordelijkheid voor de WW nemen. De vakbeweging en haar leden zijn bereid daarvoor in de plaats premieverantwoordelijkheid te dragen, ook als dat op termijn tot een beperkte daling van de koopkracht leidt. Die verantwoordelijkheid moet samengaan met een grotere betrokkenheid van de vakbeweging bij de WW en met meer inzet op preventie van werkloosheid en van-werk-naar-werktrajecten. Op zowel nationaal als regionaal niveau ziet Heerts via de adviescentra kansen om werkloosheid naar beneden te krijgen via de adviescentra.

Vervolgens stelden de Kamerleden uiteenlopende vragen, onder meer over preventie van werkloosheid, de invoering van de werknemerspremie en de invulling van de adviescentra. Mariëtte Hamer gaf aan dat met de nieuwe adviescentra is gekozen voor aansluiting bij de regionale arbeidsmarkt, waarop steeds meer beleid is afgestemd. Romke van der Veen benadrukte het verschil van de adviescentra met de vroegere arbeidsbureaus: de centra zijn gekoppeld aan de WW en richten zich op het beperken van de instroom in de WW. Willem Jelle Berg toonde zich zeer enthousiast over de gekozen vorm van preventie en stelde dat het de komende jaren voor vakbonden de uitdaging is om aansluiting te zoeken bij het regionale niveau. Nic van Holstein onderstreepte het belang om zo vroeg mogelijk met begeleiding te kunnen beginnen aangezien werk nu veel eerder dan voorheen als passend wordt gezien. Daarnaast prees hij het voorstel uit het SER-advies om de fiscale aftrekbaarheid van-werk-naar-werkkosten gelijk te stellen met scholingskosten.

Niek Jan van Kesteren onderstreepte de meerwaarde van de polder en de goede samenwerking die de uitvoering van dit SER-advies vereist, onder andere in het cao-overleg. Werkgevers willen het systeem van cao’s behouden, maar hebben wel de behoefte de cao aan te passen aan de tijd.

Mariëtte Hamer besloot het overleg met de opmerking dat de hoge productiesnelheid van SER-adviezen in de laatste maanden, ondanks discussies over moeilijke onderwerpen, moed geeft voor de komende periode waarin zij hoopt weer nieuwe adviezen aan de Tweede Kamer te kunnen presenteren.

(Bron: SER)