Sturen op arbeidsmarkt, scholing en innovatie bij opgaven water, bodem en natuur

“Juist nu zal er sectoroverstijgend gewerkt moeten worden en fors moeten worden ingezet op arbeidsbesparende technologie en innovatieve oplossingen”, zegt Chris van Veldhuizen, raadslid voor de Vakcentrale voor Professionals (VCP) en directeur van vakvereniging HZC – Het Zwarte Corps.

Verwevenheid en innoveren

De VCP ziet net als de SER veel vernieuwing, maar nog onvoldoende verbreding en versnelling. Gevestigde belangen zitten echte systeemverandering nog in de weg, waardoor veel innovatie neerkomt op optimalisatie van huidige werkwijzen. Er zou daarom actiever gestuurd kunnen worden op de ontwikkeling van nieuw verdienvermogen, vernieuwende kennis en meer samenwerking tussen onderwijsdisciplines op het vlak van groen (voedsel), blauw (water) en aanpalende sectoren. “Ook in deze domeinen zoals ict, techniek, bouw en infra is een enorme krappe arbeidsmarkt, meer mensen is dus geen oplossing. Slimmer werken wel. Het is hoog tijd dat er geïnvesteerd wordt in arbeidsbesparende technologie en domein overstijgende samenwerkingen. Stimulering van de innovatieve oplossingen kan helpen, denk mee met sectoren hoe grote stappen gezet kunnen worden,” zegt Van Veldhuizen. “Waterbeheer en boeren worden steeds meer verweven”.

Adoptie behoeft sociale innovatie

Technologische innovatie sluit nog niet altijd aan bij de behoefte en dagelijkse praktijk van ondernemers, werkgevers en werkenden. Het gaat dan niet zozeer om de ontwikkeling van innovatie, maar de adoptie daarvan. Vooral voor de middelgrote en kleinere bedrijven is een vertaalslag nodig naar praktische toepassing. “Vaak wordt er te eenzijdig vanuit de bèta-achtergrond naar vraagstukken rondom transities gekeken. Er wordt uit het oog verloren wat de ontwikkeling betekent voor de effectiviteit, de functionele bruikbaarheid en acceptatie van de aangedragen oplossingen. Samenwerking met andere vakgebieden, zoals gedragswetenschappen en marketing, is daarbij dus van groot belang. Luister naar professionals die de innovaties zullen gaan gebruiken of toepassen”, zegt Van Veldhuizen. Dat is nodig om te voorkomen dat ontwikkelde producten niet worden verkocht of ingezet en niet aansluiten bij wat er op dat moment nodig is.

Perspectief voor werkenden en ondernemers

Werkenden in de sectoren agri & food, water en bodem, natuur en leefomgeving hebben in hun werk volop te maken met meer droogte én meer wateroverlast, met verminderde bodem- en waterkwaliteit, maar ook met een toenemende schaarste aan menskracht, schoon water en fysieke ruimte. Dijken moeten versterkt worden en steden moeten vergroenen. In het publieke debat staat men hier lijnrecht tegenover, maar in de praktijk zijn er mooie ontwikkelingen. Praktisch toepasbare kennis en vernieuwende samenwerkingen laten zien dat verduurzaming wel degelijk kan samengaan met goede verdienmodellen en hoogwaardige banen.